Diet4kids

dietetyk dziecięcy – Monika Zaremba-Dragan

Blog Żywienie dzieci 

Menu dla przedszkola

Monika Zaremba-Dragan komentarze 2 , , ,

Menu dla przedszkola

Przedszkole jest miejscem kształtowania nawyków żywieniowych. Proponowane posiłki, dzień po dniu kształtują nowe smaki, preferencje i zwyczaje żywieniowe. Menu przedszkolne zapewnia 75% dziennego zapotrzebowania energetycznego i odżywczego dla dziecka. Statystycznie odpowiada zatem za ponad 1/2 (biorąc pod uwagę weekend ?) wypracowywanych nawyków związanych z żywieniem!

Jeśli zaniedbywać będziemy menu dla przedszkola, ignorować będziemy ponad 50% żywienia naszych pociech czy dzieci uczęszczających do naszej jednostki. To bardzo dużo. Ustalane normy nie są po to by uprzykrzyć życie jednostkom żywiącym dzieci ? Normy bazują na zasadach zdrowego żywienia, dzięki którym nasze pociechy mają szansę na lepszy rozwój! Stąd spełnianie narzuconych norm i dobre zrozumienie ich interpretacji są niezmiernie ważne.

Na początku tekstu przedstawiłam te z norm, które z mojego doświadczenia stanowią duży problem. Poniżej wypisałam także normy które są stosowane niemniej z pewnymi zastrzeżeniami.

Tekst kierowany jest do rodziców dzieci, osób zajmujących się żywieniem zbiorowym dzieci oraz pracowników przedszkoli, szkół i żłobków.

Pierwsza część tekstu o tym na co poza normami powinniśmy zwracać uwagę, dostępna jest tutaj

1. Menu dla przedszkola – min. 2 porcje produktów mlecznych

Zgodnie z ustawą, w codziennym menu dla przedszkola powinny być zawarte minimum dwie porcje produktów mlecznych.

✅ 1 porcja to 200-250ml mleka, 150-170g jogurtu naturalnego/serka homogenizowanego czy 20-30g sera żółtego.

Dobrze gdyby po powrocie dziecka z jednostki, rodzic zapewnił kolejny posiłek mleczny np. na kolację, tak by 3 porcje produktów mlecznych pojawiły w całodziennym żywieniu naszego przedszkolaka. Mleko i produkty mleczne mają kolosalne znaczenie w rozwoju dzieci. Jak czytamy:

Mleko (w tym mleko modyfikowane), sery twarogowe i żółte, maślanka, kefir czy jogurt to najlepsze źródło dobrze przyswajalnego wapnia, niezbędnego dla mocnych, zdrowych kości i zębów. Dodatkowo, przetwory mleczne bogate są w niektóre witaminy z grupy B, A oraz D, zawierają także wysokiej jakości białko zwierzęce \4\

Spełnienie dwóch porcji produktów mlecznych w menu przedszkolnym są o tyle istotne, że po powrocie do domu dziecko zwyczajnie nie ma już czasu by nadrobić niedostarczone w przedszkolu dwie porcje produktów mlecznych, przez co dieta naszego malucha może być niedoborowa choćby w wapń.

Niestety ilość porcji produktów mlecznych, często pozostawia wiele do życzenia :/.

A przecież możemy włączać kakao, ciepłe mleko, zupy mlecze (jeśli dzieci nie są przyzwyczajone, zaczynamy działać stopniowo), koktajle, serki, galaretki mleczne, desery mleczno-owocowe, serki z owocem, jogurty z owocami, twarożki z warzywami, twarożki na słodko, kaszki manny, budynie, ryże na mleku, twarogowe racuszki, babeczki z serem itp. Możliwości jest naprawdę wiele 🙂 Zarówno jako rodzic jak i dyrektor placówki, możecie wraz ze mną zwracać na to dużą uwagę 🙂

✅ P.S. Spójrz na wasze menu z przedszkola i daj znać w komentarzu czy spełnia normę dwóch porcji produktów mlecznych.

2. Menu dla przedszkola powinno zawierać warzywa lub owoce w każdym posiłku

Kierując się normami i ustawą, do każdego posiłku w żywieniu zbiorowym a zatem np. na śniadanie, obiad i podwieczorek, powinny być proponowane warzywa lub owoce. Nie możemy zatem proponować samej kanapki bez dodatku warzywnego na śniadanie czy samej babki cytrynowej bez dodatku np. owocu na podwieczorek.

Ta sama zasada dotyczy żywienia indywidualnego naszych pociech w domu. Do każdego posiłku powinny być przedstawione warzywa lub owoce (z przewagą warzyw), nawet jeśli nasze dziecko tego nie zje. Dzięki regularnego proponowaniu warzyw i owoców dzień po dniu, posiłek po posiłku, zapraszamy dzieci do zapoznania się z nowymi produktami, ostatecznie spróbowania i może polubienia.

W tym miejscu często spotykam się ze stwierdzeniem, które może i wam tli się w głowie – „ ale dziecko i tak tego nie zje”.

Dlaczego menu dla przedszkola powinno zawierać warzywa i owoce w każdym posiłku? Spójrzmy na to z innej strony. Przedszkole jest miejscem kształtowania nawyków żywieniowych. Już po miesiącu zaniedbywania tej zasady i proponowania np. warzyw tylko do obiadu, mamy 40 razy mniej propozycji (2 posiłki bez warzyw lub owoców /dzień, x 5 dni w tygodniu, x 4 w miesiącu)! 40 razy mniej szans, by dziecko spróbowało i polubiło dany produkt. Jeśli sytuacja ta toczy się np. przez dwa, trzy, cztery lata, …. trudno dziwić się że dziecko nie chce spojrzeć na listki szpinaku, paprykę czy pomidorki 🙂 Oczywiście najczęściej nie jest tak źle i wprowadzane „ograniczenia” dotyczą tylko niektórych podwieczorków czy obiadów. Niemniej chciałam Wam zarysować o jakiej skali możemy mówić.

W domowym żywieniu jest trochę łatwiej – możemy bowiem ogórki, pomidorki, sałaty, surówki i inne niedojedzone resztki przerobić na pasty, zupy kremy czy dodać sobie samemu do kanapki. W żywieniu zbiorowym większość idzie niestety do … kosza. A to jedynie skłania jednostki do jeszcze większego redukowania niejedzonych warzyw, co powoduje zapętlanie naszego koła ograniczeń. Z tym pozostawiam Was na chwile refleksji.

Przykładowe menu sezonowe dla przedszkola znajdziesz poniżej – kliknij tutaj lub na obrazek poniżej

3. W tygodniu powinna występować min. 1 porcja ryby

Stosowanie tej zasady przychodzi z większą łatwością, z jednym tylko zastrzeżeniem. Porcja ryby to ok. 60-100g, czyli ilość podawana na obiad. Czasem „przymyka się oko” na uznanie za porcję ryby – pasty rybnej proponowanej do śniadania, co oczywiście nie spełnia norm. Z reguły bowiem pasty rybnej mamy 20-30g, z czego część pasty wypełniona jest jeszcze przez jajko, serek, majonez czy inny wypełniacz dla pasty 🙂

Pamiętajmy, że wskazana w ustawie porcja ryby nie wzięła się znikąd. Ustawa opiera się o zalecenia zdrowego żywienia, które sugerują że zarówno w żywieniu dzieci jak i dorosłych, wskazane jest spożycie min. 2 porcji ryb w tygodniu. Dlaczego?

Przynajmniej dwa razy w tygodniu warto zjeść ryby, przede wszystkim morskie. Zawierają one cenna dla zdrowia wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, które odgrywają zasadniczą rolę w rozwoju i prawidłowym funkcjonowaniu mózgu, układu nerwowego i wzroku. Ryby są też doskonałym źródłem białka i składników mineralnych, w tym jodu /2/.

Bez stosowania zasady 1 porcji ryby w menu dla przedszkola w tygodniu, dziecko musiałoby nadrobić zaległości z tygodnia w weekend i zarówno w sobotę jak i niedzielę zjeść rybkę na obiad. Nie chodzi jednak o nadrabianie tylko urozmaicenie i regularne proponowanie.

Pamiętajmy więc, że zasady ustawy mają znaczenie. Dobrze jej przestrzegać nie tylko ze względu na kary finansowe za ich nieprzestrzeganie, ale i ze względu na umożliwienie dzieciom prawidłowego rozwoju poprzez zbilansowaną i urozmaiconą dietę 🙂

4. Menu przedszkolne – pozostałe zasady

Pozostałe zasady które w dużej większości się sprawdzają to:

    • nie więcej niż 2 porcje potrawy smażonej np. naleśnik i kotleciki mielone
    • napoje nie mogą zawierać więcej niż 10g cukrów w 250ml produktu gotowego do spożycia np. koktajlu czy kakao
    • stosowanie co najmniej 1. porcji dziennie z grupy mięso, jaja, orzechy, nasiona roślin strączkowych

z zastrzeżeniem wciąż występującego sporadycznego proponowania nasion roślin strączkowych czy orzechów w menu dla przedszkola czy szkół

    • co najmniej jedna porcja produktów zbożowych powinna występować w śniadaniu czy obiedzie

z zastrzeżeniem niskiego urozmaicenia np. często pojawiające się makarony czy ziemniaki przy małej ilości proponowanych produktów pełnoziarnistych

    • zupy, sosy oraz potrawy sporządzane z naturalnych składników (nie przetworzonych koncentratów spożywczych)

Więcej informacji zajdziesz tutaj: ŻYWIENIE W PRZEDSZKOLU JADŁOSPISY I RECEPTURY i tutaj

Podsumowanie w formie graficznej znajdziesz tutaj:

https://www.instagram.com/p/CUPVshjIIi9/
 

Menu dla przedszkola – podsumowanie

Pracując z dziećmi indywidualnie w gabinecie jak i cateringami, żłobkami czy przedszkolami w żywieniu zbiorowym, widzę dużo cech łączących się. Często widzę jednak wiele niedopowiedzeń oraz zrzucania odpowiedzialności za żywienie dzieci z rodziców na jednostki a z jednostek na rodziców. Pamiętajmy jednak, że zarówno rodzic jak i placówka odgrywają kolosalną rolę w kształtowaniu nawyków. A brak stosowania prawidłowych zasad żywienia, zabiera dzieciom szansę na powiększanie zakresu lubianych produktów, urozmaicenie ich żywienia, poznawanie nowych smaków a tym samym choćby szansę na lepszy rozwój naszego podopiecznego czy dziecka.

Uwaga!

Jeśli jesteś dyrektorem placówki i interesuje Ciebie szkolenie personelu w zakresie żywienia małych dzieci lub warsztaty dla dzieci – napisz! Na co dzień zajmuję się żywieniem zbiorowym dzieci, przygotowywaniem menu dla przedszkoli, szkół i żłobków czy analizą menu – z chęcią pomogę.

ŹRÓDŁA:

    1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty”
    2. normy żywienia dla populacji Polski, Mirosław Jarosz, 2020
    3. ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia
    4. Żywienia dzieci w żłobkach. Praktyczne wprowadzenie aktualnych norm i zaleceń, 2017

Autor: mgr dietetyk Monika Zaremba-Dragan, diet4kids

Może Cię zainteresować:

2 komentarze do “Menu dla przedszkola”

  • Antoni
    30 marca 2023 o 13:21
    Permalink

    Bardzo ciekawy artykuł na temat świadomości żywienia dzieci. Ja osobiście także zderzyłem się ze ścianą, i w przedszkolu ale także w formie mojej córeczki, która z dnia na dzień stała się niejadkiem 🙁 być może jest to wina tego, że poszła do przedszkola? Nie mam pojęcia. Duży wpływ mają na nią rówieśnicy, a w domu jemy rekomendowane rzeczy, nie zajadamy się, że tak powiem, „złymi rzeczami”- wszak młodzież klonuje zachowania. Może uda nam się przetrwać przez ten okres. Z pozdrowieniami. Antek

    Odpowiedz
    • Monika Zaremba-DraganAutor wpisu
      3 kwietnia 2023 o 15:51
      Permalink

      Panie Antoni,
      Dziękuję za komentarz – cieszę się że artykuł jest dla Pana wartościowy. Córka trafiła do grupy w której dzieci niechętnie jedzą czy jadłospis niekoniecznie należy do „najlepszych” i nie zawsze spełnia normy?

      Odpowiedz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *